1 thập kỷ, nghe thì thấy quá dài nhưng "ngoảnh đi ngoảnh lại" chỉ như tích tắc. Đi cùng với sự hiện đại, tình yêu hôn nhân cũng dần được "hiện đại hóa" và cho đến khi chúng ta nhìn lại chặng đường đầy biến động ấy mới thấy khoảnh khắc nào qua đi cũng đều có giá trị.

Các công cụ hẹn hò

Vào khoảng năm 2010 - 2012, khi facebook chưa phổ biến như bây giờ, giới trẻ đa phần là 8x, 9x. Những cuộc hẹn trên Yahoo, Ola, các forum nổi tiếng hay những cuộc tình nên duyên từ việc cùng nhau chăm bón nông trại, chơi Gunny hoặc rung động qua những blog sướt mướt.

Những công cụ "thoát ế" thay đổi dần theo thời gian

Có thể nói, Zing me, các forum, Yahoo, group chat là nơi gắn kết các đôi trẻ không khác nào trend "inbox, comment story, like ảnh – làm quen – yêu" bây giờ.

Với những người bận rộn không có thời gian tìm hiểu, họ sẽ nhờ mai mối, kết bạn bốn phương trên các diễn đàn hoặc qua VOV. Chỉ cần vài thông tin cá nhân, bày tỏ sở thích là bạn sẽ được "match" ngay với vài anh chàng thú vị. Tuy nhiên, hình thức này cũng hiếm khi mang đến 1 người bạn đời thực sự.

Chắc hẳn đến đây sẽ nhiều người nhớ lại thời huy hoàng khi hẹn hò chỉ cần vài chục nghìn, dắt tay nhau dạo khắp các con phố, chia sẻ với nhau đủ thứ chuyện trên đời. Khi điện thoại thông minh và mạng xã hội chưa chi phối nhiều như bây giờ, hóa ra "bên nhau anh và em còn bao nhiêu chuyện để nói".

Từ năm 2016 đến nay, nhiều ứng dụng hẹn hò ra đời, để có 1 đối tác không khó. 2019, 2020 những show hẹn hò thực tế, các nhóm ghép đôi thu hút khá nhiều người độc thân tham gia. Song cũng không dễ dàng để có 1 mối quan hệ lâu bền.

Các kiểu tình yêu "mì ăn liền", mối quan hệ tình – tiền nhen nhóm rồi dần dần nở rộ

Nói đến những kiểu yêu chớp nhoáng, có lẽ phổ biến thời bấy giờ là các pha "cứu nét" gay cấn như trong phim. Chỉ 1 lời mời gọi "Anh ơi cứu em với. Em đang ở…" là thanh niên trai tráng lao đến ngay tình nguyện trả hết tiền phí cho các em sau khi đã check kĩ webcam được ưng ý. Và tất nhiên, 1 bên bỏ tiền, 1 bên bỏ tình. Sau khi đưa các cô gái đi ăn, đi chơi là lời đề nghị "đi nhà nghỉ". Hầu hết các cô gái cũng biết rõ điều mình cần làm nên gần như vẫn là những mối tình "ăn xổi".

Tiến thêm 1 chút, vào những năm 2012 đến 2015, 2016, 2017 smartphone bắt đầu phổ biến, người người dùng facebook. Chuyện tình yêu đôi lứa cứ thế mà được "công nghiệp hóa" lên. Tiêu chuẩn trọn bạn trai của nhiều cô gái được gói gọn trong chiếc xe SH anh ta đang đi, iPhone đời mới nhất anh ta đang cầm.

Có lẽ phổ biến thời bấy giờ là các pha "cứu nét" gay cấn như trong phim.

Năm 2013 là năm mà cụm từ "chia tay đòi quà" được nhắc đến nhiều nhất. Ngày 12/11, trên mạng lan truyền chóng mặt những dòng trạng thái và clip của một cô gái Hà Nội, ghi lại cảnh sau khi chia tay, người yêu cũ cho người tới tận nhà kê khai và đòi lại quà đã tặng. Ngay lập tức, rất nhiều trào lưu đã xuất hiện và ăn theo sự kiện nóng ấy, chế ảnh yêu xong đòi quà là một trong những cách giới trẻ dùng để mỉa mai hành động trẻ con này.

Bên cạnh những mối quan hệ yêu đương nghiêm túc cũng nhen nhóm những kiểu quan hệ FWB (làm bạn có lợi nhuận), "phi công trẻ lái máy bay bà già", ONS (tình 1 đêm), gái trẻ cặp kè với người đàn ông đáng tuổi bố mình để được chu cấp (gọi là gái bao chứ khái niệm sugar baby chưa phổ biến như bây giờ), trai trẻ cặp với quý bà (trai bao)… Và chắc chắn ở thời nào cũng đều có "Tuesday".

Thời đại số với muôn hình vạn trạng tâm sự được công khai trên mạng xã hội kể cả chuyện phòng the

Từ khi facebook phát triển rầm rộ kéo theo đủ thứ chuyện trên đời được phơi bày trên đó. Điển hình từ năm 2018 đến năm 2020, các vụ bóc phốt, đánh ghen dù đang trong giai đoạn yêu nhau cũng được "chính chủ" livestream lên facebook như khoe thành tích.

Các hội nhóm để chị em tâm sự chuyện kín được lập ra nhiều vô kể. Từ nhóm ghép đôi, để lại bình luận trong 1 topic rồi thử làm quen cho đến chuyện thầm kín nhất là phòng the cũng được các cô, các anh kể vanh vách trên mạng.

Rất nhiều diễn đàn dành riêng cho các tâm sự phòng the

"Làm cách nào để đưa được bạn gái vào nhà nghỉ?", những câu hỏi kiểu này có lẽ cũ quá rồi. Bởi càng ngày nữ giới càng thích "làm chủ cuộc chơi" khiến cánh đàn ông ngơ ngác không biết ai là bác thợ săn, ai là con mồi.

Các trend yêu đương đua nhau ra đời, thời đại 4.0 cứ "off group" là có "gấu"

Những topic trên các group như nhịp cầu nối 2 trái tim cô đơn. Các bạn trẻ tạo ra trend cặp đôi vô cùng thú vị như: vác bạn gái lên vai, đi phượt cùng chụp 1 nét mặt, nhà phải có nóc, nữ hỏi nam trả lời, để profile facebook đối xứng…

Khoe người yêu gần như 1 phong trào. Rất nhiều bài đăng chiếm lượng like, share khủng vì câu chuyện hoặc những bức ảnh cuốn hút của các cặp đôi.

Những năm trước thì FA là từ quen thuộc nhưng từ năm 2019 đến nay, người ta kiếm được bạn gái, bạn trai đơn giản như ăn kẹo. Đi off group là 1 cơ hội lớn để các bạn cô đơn lâu năm nên duyên. Có những đôi khoe đã cưới nhờ chăm chỉ đi off các nhóm diễn đàn.

Bên cạnh đó sau lần gặp gỡ vui vẻ ấy, các màn bóc phốt xuất hiện rào rào trên MXH. Thế nên mới nói, bất cứ hình thức hẹn hò nào cũng sẽ có mặt trái.

Tình yêu đồng tính được công nhận và ủng hộ

10 năm trước có lẽ cộng đồng LGBT sẽ không được thoải mái thể hiện mình như bây giờ. Nhờ các công cụ truyền thông, các câu chuyện thật xúc động, người ta đã dần có cái nhìn đúng đắn hơn về những người đồng tính. Họ cũng đóng góp công sức cho xã hội, họ xứng đáng yêu và được yêu.

Nhiều cặp đôi LGBT được ủng hộ

Chính vì vậy vài năm gần đây, các cặp đôi les, gay đã dũng cảm comeout với gia đình, xã hội để nhận lời chúc phúc. Những màn cầu hôn lãng mạn của 2 cô gái, những pha khóa môi ngọt ngào của 2 chàng trai và cả những đám cưới hạnh phúc của họ xuất hiện khá nhiều trên các trang mạng.

Thời đại của các quý cô độc thân nói không với kết hôn lên ngôi

Xã hội càng tân tiến thì phụ nữ càng thành công trên con đường khẳng định bản thân. Phụ nữ tuổi 30 hoặc trên 30 độc thân rất nhiều. Không phải vì họ ế mà họ không muốn ràng buộc bởi hôn nhân. Họ làm ra tiền, họ phấn đấu để có tiếng nói, địa vị trong xã hội và họ không muốn cuộc sống bị phụ thuộc vào 1 người đàn ông.

Có rất nhiều lý do để các quý cô chọn "ở vậy". Có thể đã yêu đủ nhiều đến mức mệt quá rồi, mất niềm tin vào hôn nhân. Có thể các cô tôn thờ chủ nghĩa độc thân, muốn ở vậy đến già. Hoặc cũng có thể các cô vẫn đang chờ 1 mối lương duyên, chờ người chồng "chất lượng" thật sự chưa đến.

Khi phụ nữ của 10 năm trước vẫn bị dè bỉu nếu trót có con ngoài giá thú thì ngày nay rất nhiều phụ nữ lựa chọn không lấy chồng nhưng tự mang thai bằng hình thức thụ tinh ống nghiệm hoặc kiếm 1 người đàn ông nào tin tưởng để "xin" đứa con. Đó là 1 dạng lựa chọn. Không ai khẳng định được đúng sai nhưng họ cảm thấy hạnh phúc là được.

Xã hội mở nên các mối quan hệ cũng phải "mở"

Thời gian gần đây những cụm từ chúng ta nghe nhiều trong loạt các mối quan hệ yêu đương chính là: Sugar daddy, sugar mommy, sugar baby, open relationship, FWB… Thực ra về bản chất, các kiểu quan hệ đó xuất hiện đã lâu nhưng nó chưa rõ ràng trong suy nghĩ mỗi người. Và chỉ khi được gọi bằng những cái tên nghe mỹ miều thì giới trẻ mới ngày càng táo bạo thể hiện.

Không cần kết hôn nhưng chẳng có mấy người không cần tình dục. Và những bài đăng tìm kiếm FWB, ONS... không hề khó tìm trên các diễn đàn mạng. Thêm 1, 2 chiếc ảnh "gợi đòn", thích thì thiết lập ngay mối quan hệ. Đàn ông chẳng phải vật vã nghĩ cách làm thế nào đưa bạn gái lên giường bởi đến với thế giới của FWB, tất cả đều tình nguyện vì nhu cầu tình dục, không ràng buộc, không đòi hỏi, không ghen tuông.

Xã hội mở nên các mối quan hệ cũng phải "mở"

Còn các cô gái, chàng trai trẻ cảm thấy "vật vã" trong quá trình "khởi nghiệp" thì lại tút tát nhan sắc đi tìm bố/ mẹ đường, tồn tại bằng "vốn tự có".

Những bài đăng kiểu: "Con gái 21 tuổi, 3 vòng căng đét muốn tìm sugar daddy chu cấp 1 tháng 20 triệu, 1 tuần được gặp con gái 3 lần…"không thiếu. Chỉ cần hình thức được đúng như "quảng cáo" là các "bố" không tiếc tay chi.

Thế nhưng có rất nhiều tai nạn đến từ những mối quan hệ này. FWB xong thì mất cảm xúc thậm chí là trầm cảm, mắc bệnh tình dục, không mở lòng được với ai. Các "con nuôi" thì người bị sugar daddy "quỵt tiền" trợ cấp, kẻ bị chồng/ con của "mẹ đường" đánh ghen cho tơi tả.

Những mối quan hệ không xuất phát từ tình yêu thì chẳng bao giờ bền vững. Và kiểu yêu đương thực dụng chỉ phí hoài tuổi thanh xuân và phải trả 1 cái giá không đáng.

Hôn nhân – Chỉ cần nhắc đến thôi là dâng trào bao cảm xúc. Người đang phơi phới tình yêu thì muốn nhanh chóng kết hôn để được bên nhau mỗi ngày. Người đang sống trong "chiếc lồng khổng lồ" ấy thì ngán ngẩm, đi không đành mà ở cũng chẳng xong.

Tỷ lệ ly hôn ngày càng trẻ hóa – 70% người đệ đơn là phụ nữ

Nếu so sánh 10 năm trước và bây giờ thì chắc chắn, ly hôn được quyết định nhanh chóng và quyết đoán hơn nhiều. Ngày trước, chỉ nhắc đến 2 từ "bỏ chồng" phụ nữ đã cảm thấy chông chênh, bất an với lời dè bỉu của thiên hạ, đối mặt với sự thất vọng của người thân. Thế nhưng bây giờ, phụ nữ không còn muốn cam chịu mãi trong cái vỏ bọc sĩ diện ấy nữa. Thậm chí, ly hôn thành công người ta còn tổ chức tiệc ăn mừng.

Trong chương trình giao lưu trực tuyến chủ đề "Thực trạng hôn nhân ở Việt Nam và thế giới: Nguyên nhân tỷ lệ ly hôn ở gia đình trẻ tăng cao?" thạc sĩ Lê Thị Lan Phương (UN Women) cho biết: Trong khảo sát hộ gia đình năm 2019 của Tổng cục Thống kê cho thấy - Tỷ lệ ly hôn của các gia đình Việt Nam tăng lên so với cùng kỳ năm 2009 (tỷ lệ này tăng lên từ 1,4% lên 2,1%).

Theo báo cáo của tòa án, trung bình hàng năm Việt Nam có 600.000 vụ ly hôn, có tới 70% vụ ly hôn do người phụ nữ đệ đơn.

Chia sẻ về chủ đề này, bà Nguyễn Thị Thanh Huyền, Thẩm phán Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội cho biết: Theo thống kê, chỉ tính riêng tại Hà Nội trong năm 2018 đã có hơn 16 ngàn vụ án ly hôn (ở 30 quận, huyện). Đến năm 2019, số lượng không những không giảm mà còn tăng thêm 1000 vụ ly hôn.

Có rất nhiều nguyên nhân khiến con số này tăng vọt như vậy. Phần vì giới trẻ chưa trang bị kiến thức cần thiết đã vội bước vào hôn nhân, thích thì cưới, không thích lại bỏ. Phần vì ngày nay, người phụ nữ đã có nhiều sự thay đổi như: tự chủ về kinh tế, bình đẳng giới, được tham gia vào các công việc nhiều hơn… Trong khi đó không được chia sẻ việc nhà, không có vị trí trong gia đình, bị bạo lực thể xác lẫn tinh thần, mâu thuẫn với nhà chồng… chính là những nguyên nhân khiến phụ nữ buộc phải đưa ra lựa chọn khác.

Khi người trưởng thành giải quyết mâu thuẫn hôn nhân bằng "bóc phốt", nói xấu, đánh ghen trên mạng xã hội

10 năm về trước, chắc hẳn ít có chuyện vợ chồng xích mích là vợ sẽ đăng dòng trạng thái bóng gió trên mạng hay chồng vào các diễn đàn kín trưng cầu ý kiến hội đàn ông.

Vào năm 2010 hay khi Facebook, Zalo, Twitter… chưa phát triển như bây giờ chuyện vợ chồng cũng kín đáo hơn. Sống chung với bố mẹ thì có khi phải ra ngoài mới dám cãi nhau. Nhưng ngày nay, có quá nhiều thiết bị điện tử thông minh, chẳng mấy ai chọn cách đôi co với người bạn đời của mình nhiều làm gì cho mệt. Họ chọn sống trong "chiến tranh lạnh", không ai quan tâm ai, mỗi người 1 việc. Lúc nào cảm thấy ngột ngạt quá thì ném vào mặt nhau chiếc "đơn ly hôn".

Một vấn đề nổi cộm mà ai cũng có thể thấy trong những năm gần đây là hiện tượng bóc phốt, đánh ghen. Không phải 10 năm trước chưa từng xảy ra đánh ghen nhưng năm gần đây đánh ghen đã lên 1 "tầm cao" mới.

Ví dụ vụ "combo" đánh ghen kèm bóc phốt có lớp lang, trình tự như Âu Hà My tố diễn viên Trọng Hưng ngoại tình hay vụ vợ của 1 quản lý ca sĩ nổi tiếng sau khi đánh ghen trên phố đã lên bài liên tục show những góc khuất nhất cuộc hôn nhân của mình.

Không còn là muốn đòi công bằng hay hành động theo cảm xúc nữa, phụ nữ ngày càng sâu sắc, thâm thúy hơn. Bởi họ hi sinh, vun vén quá nhiều cho gia đình. Và khi bị phản bội, họ sẵn sàng tung hê, hạ bệ đối phương và kể cả sĩ diện của chính mình.

Ngoài ra, đối với những bà vợ vẫn ôm tư tưởng "sống chung với lũ" thì các diễn đàn nói xấu chồng là lựa chọn hàng đầu. Ngày trước cãi nhau thì sang hàng xóm buôn chuyện, ngày nay chỉ cần 1 cái nick ảo, trải lòng thoải mái với những người lạ, chửi cho sướng tay, sướng miệng thì thôi. Nhưng vẫn là "không bao giờ bỏ chồng, vì con vì cái".

Các cặp vợ chồng tìm "lối thoát hôn nhân" để không-phải-bỏ-nhau

Lấy vợ như 1 khoản đầu tư lớn, vì thế đàn ông chẳng dại gì mà bỏ đi 1 bà quản gia, 1 chị giúp việc, 1 cô bảo mẫu, 1 trợ lý đa năng được gói gọn bằng cái tên "vợ". Cho nên các anh chọn cách cặp bồ, "bóc bánh trả tiền", "chăn rau"…

Có đủ các loại mối quan hệ ngoài hôn nhân mà đàn ông, phụ nữ lập cả hội nhóm để chia sẻ cùng nhau. Khi ngoại tình dễ bị phát hiện lại gây rắc rối khó lường thì đàn ông tìm đến các nhóm kín để được làm "checker chân chính". Không ràng buộc, chỉ cần có tiền là thỏa mãn nhu cầu tình dục.

Thậm chí, thời đại 4.0 nên tư tưởng cũng thoáng như tốc độ phát triển. Chẳng cần bỏ tiền hay đi đâu xa, cầm chiếc điện thoại quẹt ngang quẹt dọc là có ngay 1 đối tác "vui vẻ, giải sầu".

Và người có điều kiện hơn cũng sẵn sàng tìm 1 "con gái nuôi" tùy vào "gu" của mỗi ông chồng và mức độ đang chán vợ đến đâu.

Các nội dung chào mời trên nhiều trang web thể hiện sự suy đồi đạo đức dưới vỏ bọc "đổi mới hôn nhân"

Đừng nghĩ chỉ có đàn ông mới dám làm điều đó. Có rất nhiều lý do khiến 1 cặp vợ chồng không thể bỏ nhau dù đã quá đồng sàng dị mộng: con cái, kinh tế, các mối quan hệ gia đình… Vậy nên họ chọn nhiều cách để "sống tạm" như: công khai "ông ăn chả bà ăn nem", chồng cặp bồ, vợ tìm trai trẻ hoặc kinh khủng hơn là "some – quan hệ tình dục nhiều người" hay "swing – đổi vợ, đổi chồng" để "làm mới hôn nhân".

Xã hội hiện đại kéo theo tư tưởng con người dần thoáng hơn, có khi là suy đồi đạo đức, đi ngược lại khuôn khổ cho phép chỉ để thỏa mãn dục vọng cá nhân. Bởi đơn giản đối với họ, trải qua nhiều trầm luân, trưởng thành đủ chín, kinh tế, thời gian đủ dùng khiến họ sa đà, lún sâu với những thứ nhơ bẩn và coi đó như 1 trải nghiệm mới.

Tuy nhiên cũng phải nhắc đến mặt tích cực khi các ông chồng có xu hướng ngày càng đề cao "nóc nhà", chia sẻ mọi công việc với vợ. Trước kia không có cơ hội để thể hiện thì nay đã có nhiều nhóm nghiện vợ, yêu vợ, nghiện chồng… để các cặp đôi "khoe hạnh phúc". Dù đây là tín hiệu tích cực nhưng các cặp vợ chồng cũng nên cân nhắc mặt trái của việc "vạch áo cho người xem lưng" khi cuộc sống riêng tư bị đảo lộn.

Nhìn lại 1 thập kỉ, rất nhiều thứ thay đổi, cả về xu hướng, nhận thức, tư tưởng và tồn tại song song với ưu điểm là nhược điểm. Ai rồi cũng khác, cũng phải trưởng thành và tiến bộ lên. Tình yêu hay hôn nhân cũng vậy, nó sẽ phát triển theo sự chuyển biến của xã hội. Nhưng điều đó không có nghĩa chúng ta quên đi những giá trị truyền thống, những chuẩn mực mà nhìn vào "chuyện ông bà anh" trong quá khứ ai cũng ngưỡng mộ, thèm muốn.

Trong guồng quay này, chúng ta luôn phải đối mặt với những vấn đề ngày càng thực tế. Rằng mục tiêu lớn nhất của đàn ông là sự hòa hợp tình dục và hạnh phúc của phụ nữ đến từ những so sánh.

Song để có một cuộc hôn nhân hạnh phúc và thành công, tình yêu chân thành và sự tôn trọng lẫn nhau là điều quan trọng nhất, vật chất chỉ là thứ cần chứ không phải đủ để tạo nên nền tảng hôn nhân.

Hôn nhân là kết quả của tình yêu, là sự tin tưởng lẫn nhau, không phải là đòn bẩy để nâng cao sự giàu có của bản thân nhân danh tình yêu, cũng không phải món đồ thích thì chơi chán lại vứt.

Chúng ta là những người trẻ, chúng ta suy nghĩ tiến bộ, có quyền tiếp thu cái mới nhưng đừng vì thế mà "hội nhập" đến mức tha hóa, biến chất con người. Hãy để 1 thập kỉ nữa nhìn lại, chúng ta có thể mỉm cười vì những trải nghiệm đã qua có giá trị đến thế nào.

Chi Chi